Co ma zdrowie do inteligencji czy też inteligent do aktywności fizycznej? Przecież wiadomo powszechnie, że jak ktoś ma pracę umysłową, tworzy rzeczy wielkie, to nie ma czasu na aktywność fizyczną. Jeśli ktoś spędza dużo czasu na siłowni, sali fitness czy bierze udział w maratonach to na bank nie pracuje umysłowo. Stereotypy czy faktycznie coś w tym jest? A co mówi nauka na temat aktywności fizycznej i jej wpływu na nasze zdrowie i pracę mózgu?
Nigdy nie fascynowała mnie aktywność fizyczna – ani w jej teoretycznym ani praktycznym wymiarze. Miałam w życiu różne „zrywy”, ale często porzucałam dane sporty, bo zakładałam, że skoro nie mogę oddać się czemuś w stu procentach to nie ma sensu robić czegoś na pół gwizdka. Ależ byłam głupia!
Szwedzcy lekarze, Anders Hansen i Carl Johan Sundberg, autorzy książki „Projekt zdrowie. Szwedzki poradnik inteligenta”, mają dla nas dobrą wiadomość:
Nawet 30 minut dziennie dowolnej aktywności fizycznej (choćby spaceru) ma znaczenie dla naszego zdrowia!
Fajnie, prawda? To teraz przygotuj się na coś jeszcze lepszego:
Nawet 10 minut może pozytywnie wpłynąć na nasz organizm!
Jednak, żeby nie było tak pięknie: nie zawsze 10 minut aktywności będzie wystarczające, aby zrzucić nadmiarowe kilogramy, poprawić wydolność i jeszcze dodatkowo pozytywnie wpłynąć na pamięć czy koncentrację. Niemniej autorzy wnikliwe przeanalizowali, co faktycznie trzeba zrobić, aby osiągnąć określony cel i podali dokładnie o ile należy zwiększyć aktywność, aby uzyskać to, o co nam chodzi.
W książce „Projekt zdrowie. Szwedzki poradnik inteligenta” zostały wyjaśnione pojęcia, które non stop do nas docierają, ale nie każdemu chce się w nie zagłębiać. Po przeczytaniu tej książki będziesz na pewno rozumieć istotę treningu interwałowego, treningu HIIT. Dowiesz się, że tabata czy aerobik to niekoniecznie tylko to, z czym nam się te słowa kojarzą. Zrozumiesz, do czego jest nam potrzebny glikogen, włókna mięśniowe oraz jak wyznaczyć swoją maksymalną wydolność tlenową czy próg mleczanowy. Brzmi skomplikowanie? Gwarantuję, że zrozumiesz to wszystko doskonale, a nawet zaczniesz wdrażać pewne zasady w swoich treningach. Ja już spróbowałam i działa!
10 faktów dotyczących aktywności fizycznej
Oto 10 faktów, których uzasadnienie znajdziesz w książce szwedzkich lekarzy. Z samymi faktami oczywiście niewiele się zrobi, ale warto przeczytać książkę, aby wiedzieć, jak zacząć przeistaczać się z lenia kanapowego w człowieka zdrowego i inteligentnego.
1. Ruch czyni cuda
Nie, to nie nadużycie. W książce opisane są realne korzyści płynące z aktywności – nawet niewielkiej. Oczywiście domyślasz się zapewne, że o diecie napisałabym to samo, bo faktycznie dieta potrafi zdziałać cuda, ale uważam też, że tylko połączenie ruchu i diety może rozwiązać wiele naszych problemów. Bardzo często jedno nie wystarczy. Nie zdradzę Ci w tym temacie nic więcej, bo w zasadzie o tym jest cała książka.
2. Ruch wymaga określonego i świadomego dawkowania
Potraktuj ruch jak lek, który nie pomoże w zbyt małej ilości, a w nadmiarze i zbyt dużym natężeniu może zaszkodzić. Oczywiście są sytuacje, że sprawdzi się całkiem minimalna dawka i już ona załagodzi stan chorobowy, ale trzeba też uważać na skutki uboczne stosowania leku, jeśli zaordynujesz sobie go za dużo we wstępnym etapie leczenia. ;-)
3. Ruch to nie tylko odhaczenie treningu
Wyobraź sobie (a może nie musisz sobie tego wyobrażać), że siedzisz 10 godzin przy komputerze. Wstajesz tylko po jedzenie, picie, a także aby skorzystać z toalety. Wieczorem idziesz na trening. I czujesz się lepiej, bo przecież aktywność została zrealizowana. Będziesz żyć długo i zdrowo, prawda?
Niestety nie jest tak do końca. Ruch konieczny do zachowania zdrowia to nie tylko intensywny trening, podczas którego wylejesz siódme poty. Paradoksalnie: jeśli przez cały dzień siedzisz, a Twój ruch ogranicza się do jednego treningu to pojawia się mimo wszystko problem. Autorzy dokładnie opisują w książce, dlaczego tak się dzieje i co z tym zrobić.
4. Każdy ruch jest lepszy niż bezruch
Na to twierdzenie autorzy dają dowody. Jak już Cię przekonają to koniecznie umyj okna, skoś trawę, wejdź kilka razy po schodach, idź na spacer czy zrób dowolną ilość pompek/przysiadów/podskoków za każdym razem, kiedy zrobisz sobie krótką przerwę w pracy. Więcej pomysłów znajdziesz w poradniku. Warto z nich skorzystać, bo jeden trening w ciągu dnia (patrz punkt 3) nie naprawi wszystkich szkód powstałych przez całodzienny bezruch.
5. Ruch musi być systematyczny
To tak jak z dietą. Nie jednostkowe przypadki jedzenia zdrowych produktów wpływają na Twoje zdrowie, a Twoje codzienne wybory. Czyli w skrócie: co z tego, że raz w tygodniu zaaplikujesz sobie warzywny detoks (przeczytaj: jak zrobić detoks) skoro przez cały tydzień jedzone przez Ciebie warzywa ograniczają się do plasterka pomidora na kanapce? Sporadyczne wylewanie potów nie zrobi tyle, ile systematyczny, metodyczny trening.
6. Nigdy nie jest za późno, aby zacząć
Słyszałam wiele razy od osób w kwiecie wieku, że są za starzy, żeby zacząć żyć aktywnie. Nie ma czegoś takiego jak bycie za starym na ruch. Niezależnie od tego, ile masz lat, możesz czerpać korzyści z rozpoczęcia aktywności fizycznej. Dostaniesz nawet bonus, bo Hansen i Sundberg twierdzą, że nowicjusze zwykle robią szybsze postępy niż ludzie aktywni fizycznie.
7. Ruch wpływa na pamięć i koncentrację
Jeśli chcesz błyszczeć inteligencją, rzutkością i efektywnością w pracy to nie masz innego wyjścia jak się ruszać. W książce znajdziesz informacje, jaki ruch w jakiej ilości faktycznie poprawi pracę Twojego mózgu. Czyli jednak jest korelacja między aktywnością fizyczną a inteligencją. Jeśli jesteś rodzicem to na pewno przekona Cię także wynik pewnego badania opisanego przez autorów poradnika. Dowiesz się z niego, co zrobić, aby Twoje dziecko lepiej radziło sobie w szkole. ;-)
8. Ruch jako środek antydepresyjny
Aktywność fizyczna pomaga w leczeniu depresji czy stanów lękowych. Ta zależność szczególnie mnie zainteresowała i bardzo polecam Ci zagłębienie się w ten temat jeśli jest on bliski Twojemu sercu. Wbrew pozorom korelacja między aktywnością fizyczną a pozytywnym wpływem ruchu na osoby chorujące na depresję nie wynika tylko (jak mogłoby się wydawać) z endorfin.
9. Ruch spowalnia proces starzenia
W „Projekcie zdrowie” przeczytasz o tym, jak szybkość starzenia można zmniejszyć dzięki ruchowi. Brzmi to może nieco fantastycznie, ale jak zauważysz, znajduje odzwierciedlenie w badaniach. Mechanizm wpływu aktywności fizycznej na proces starzenia, zahamowanie lub nawet cofnięcie pewnych zmian, wcale nie jest prosty. Autorom udało się go jednak wyjaśnić w bardzo przystępny sposób.
10. Ruch zmienia geny
Jest mnóstwo genów, na które nie masz wpływu i dlatego być może nigdy nie będziesz Kowalczyk, Małyszem, Lewandowskim, ale zmiana trybu życia z kanapowego na aktywny potrafi zmodyfikować funkcjonowanie ponad 900 genów. Jeśli ten temat Cie interesuje to koniecznie sięgnij po książkę.
Ja po przeczytaniu „Projektu zdrowie” od razu udałam się na trening. Oczywiście już wcześniej zdawałam sobie sprawę, że ruch jest konieczny dla mojego dobrego funkcjonowania. Jednak muszę przyznać, że dodatkowe, naukowe argumenty na mnie bardzo działają. Inteligenci tak mają. ;-)
W odpowiedzi na “10 faktów o aktywności fizycznej, które musisz znać – Projekt zdrowie. Szwedzki poradnik inteligenta”
Zastanawiałam się nad sięgnięciem po tę książkę…. Teraz już wiem, że sięgnę na pewno :)